ศาสตร์พระราชา เรื่อง โครงการสวนจิตรลดา

ที่ตั้งของโครงการสวนจิตรลดา ตั้งอยู่ที่ถนนราชวิถี แขวง สวนจิตรลดา เขตดุสิต จังหวัด กรุงเทพมหานคร 10303 วันที่เปิดทำการ วันจันทร์-วันศุกร์ เวลา 8.30 น. - 16.30 และปิดทำการ ทุกวันเสาร์-อาทิตย์ ติดต่อเจ้าหน้าที่ 02-282-7171

ตำหนักสวนจิตรลดาของโครงการสวนจิตรลดา ตำหนักสวนจิตรลดา  เป็นตำหนักซึ่งเดิมเป็นของ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ขณะทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ อยู่ใกล้กับ วังปารุสกวัน  เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์ โปรดเกล้าฯ ให้สร้าง  พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน  ขึ้นบริเวณทุ่งส้มป่อย และทรงย้ายไปประทับที่นั่น ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานตำหนักสวนจิตรลดา แลกเปลี่ยนกับที่ดินบริเวณ ท่าวาสุกรี  ของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ แต่เมื่อวันที่ 2 สิงหาคมได้ทรงดำรัสสร้างหอขึ้นมาอีกแห่งอยู่ที่จังหวัด นนทบุรี  ปัจจุบัน เมื่อกล่าวถึง  ตำหนักสวนจิตรลดา  มักสับสนกับ  สวนจิตรลดา  หรือ  พระตำหนักสวนจิตรลดา  ซึ่งหมายถึง  พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน   พระราชวังดุสิต                                                  ...

วิธีการดำเนินงานของโครงการสวนจิตรลดา การดำเนินงานของโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ๑.โครงการไม่ใช่ธุรกิจ  ที่ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานราชการต่างๆ รวมทั้งหน่วยงานจากเอกชน ที่สนองพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนาด้านการเกษตร ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ โครงการไม่ใช่ธุรกิจ ได้แก่ ป่าไม้สาธิต นาข้าวทดลอง การเพาะพันธุ์ปลานิล กังหันลม ระบบผลิตกระแสไฟฟ้าด้วยพลังงานลม บ้านพลังงานแสงอาทิตย์ ระบบสูบน้ำด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ ระบบผลิตน้ำเย็นด้วยพลังงานความร้อนจากแกลบ โรงกระดาษสา และการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ๒.โครงการกึ่งธุรกิจ  ที่มีกระบวนการแปรรูปวัตถุดิบทางการเกษตร และจำหน่ายผลิตภัณฑ์ในราคาที่ไม่หวังผลกำไรสูงสุด โดยมุ่งส่งเสริมให้ประชาชนบริโภคสินค้าที่ผลิตได้ภายในประเทศ และยังมีการบริหารจัดการเงินอย่างครบวงจร ทั้งนี้รายได้จะนำมาใช้บริหารจัดการภายในโครงการต่อไป กลุ่มงานของโครงการกึ่งธุรกิจ ได้แก่                  กลุ่มงานเกี่ยวกับการเลี้ยงโคนมและการแปรรูปผลิตภัณฑ์นม ซึ่งศึกษา ค้นคว้า และเผยแพร่ความรู้เกี่ยว...

ผลผลิตของโครงการสวนจิตรลดา โรงนมผงสวนดุสิต            โรงนมผงสวนดุสิตตั้งขึ้นในปี พ.ศ. ๒๕๑๒ เนื่องจากเกิดภาวะนมสดล้นตลาด สมาชิกผู้เลี้ยงโคนมจึงได้ทูลเกล้าถวายฎีกาให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงช่วยเหลือ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างโรงนมผงขนาดย่อมขึ้น เพื่อผลิตนมผงเป็นการแก้ปัญหานมสดล้นตลาด น้ำกลั่น             น้ำกลั่นเป็นผลผลิตพลอยได้จากเครื่องระเหยนมซึ่งมีความบริสุทธิ์ค่อนข้างสูงและมีมากพอที่จะนำไปผลิตเป็นน้ำกลั่นเพื่อใช้เติมแบตเตอรี่รถยนต์และใช้ดื่มได้ งานทดลองผลิตภัณฑ์เชื้อเพลิง              งานทดลองผลิตภัณฑ์เชื้อเพลิงเริ่มขึ้นเมื่อปีพ.ศ. ๒๕๒๘ โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชกระแสให้ศึกษาต้นทุนการผลิตแอลกอฮอล์จากอ้อย เพราะว่าในอนาคตอาจเกิดเหตุการณ์น้ำมันขาดแคลนหรืออ้อยราคาต่ำ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานเงินเป็นทุนวิจัยใช้ในการดำเนินงาน ๙๒๕,๕๐๐ บาท              เดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๗ โครงการส่วน...

โรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปของโครงการสวนจิตรลดา              พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำริในการจัดตั้งโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูป มิได้มีวัตถุประสงค์ในการแปรรูปผลผลิตเพื่อแสวงหากำไรดังเช่นโรงงานทั่วไป แต่เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรมีรายได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย ควบคู่ไปกับการพัฒนาชุมชน นับเป็นพระปรีชาญาณในการอาศัยอุตสาหกรรมเกษตรช่วยพัฒนาความเป็นอยู่ของประชาชนให้ดีขึ้นโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปที่ทรงจัดตั้งขึ้นนี้จะเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน มีกิจกรรมทางด้านสังคมต่าง ๆ ที่ตอบสนองความต้องการของชุมชนที่โรงงานนั้น ๆ ตั้งอยุ่ ดังนั้นในการจัดตั้งโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูป จึงมักจะเป็นการจัดตั้งโรงงานควบคู่ไปกับกลุ่มสหกรณ์การเกษตร สถานีอนามัยและหน่วยงานอื่น ๆ                การจัดตั้งโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปขึ้นเป็นครั้งแรกนั้น เริ่มที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ มีสาเหตุเนื่องมากจากชาวเขาในโครงการเกษตรที่สูงประสบปัญหาในการหาตลาดรับซื้อผลิตผล ทั้งนี้เนื่องจากสถานที่เพาะปลูกของชาวเขาอยู่ห่างไกลจากตัวเมือง พ่อค้าที่มารับซ...

สัญลักษณ์ของโครงการสวนจิตรลดา "พระมหาพิชัยมงกุฎ"                หมายถึง พระมหากษัตริย์ เนื่องจากโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดาเป็นโครงการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นเจ้าของ "รัศมี"               หมายถึง พระมหากรุณาธิคุณ ในการที่ทรงให้ความสนับสนุน และพระราชทานความช่วยเหลือแก่เกษตรกร "สีเขียว"                หมายถึง การเกษตร เนื่องจากโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา เป็นโครงการที่สนับสนุนเผยแพร่ วิจัย และพัฒนาทางด้านการเกษตรตามแ นวพระราชดำริ แหล่งที่มา   :  http://kanchanapisek.or.th/kp1/project_th.htm l

ตัวอย่างโครงการสวนจิตรลดา โรงโคนมสวนจิตรลดา               เริ่มจากในปี พ.ศ. ๒๕๐๕ ได้มีบริษัทและหน่วยราชการน้อมเกล้าฯ ถวายโค ๖ ตัว ซึ่งเป็นโคตั้งท้องแล้ว ๔ ตัว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์สำหรับสร้างโรงงานโคนม ราคา ๓๒,๘๘๖.๗๓ บาท ขึ้นในบริเวณสวนจิตรลดา ต่อมาเมื่อแม่โคตกลูกและเริ่มทำการรีดนม น้ำนมที่เหลือจากการแบ่งให้ลูกโคกินแล้ว ได้นำไปจำหน่าย เมื่อมีจำนวนโคนมเพิ่มขึ้น ทั้งจากแม่โคที่ให้ลูกทุกปี และมีผู้น้อมเกล้าฯ ถวายสมทบ ทำให้สามารถผลิตน้ำนมออกจำหน่ายแก่บุคคลภายนอกและโรงเรียนต่าง ๆ ในละแวกใกล้เคียง เมื่อมีกำไรสะสมมากยิ่งขึ้น ก็ได้ขยายงานออกไปตามลำดับทั้งในด้านการผลิตน้ำนม คุณภาพนมดิบ และการส่งเสริมอาชีพแก่เกษตรกร                ผลพลอยได้จากโรงโคนมคือ มูลโคซึ่งเมื่อนำมาหมักจะได้ "ไบโอแก๊ส" หรือ "แก๊สชีวภาพ" สำหรับเป็นเชื้อเพลิง กากจากบ่อหมักแก๊สชีวภาพยังสามารถใช้ทำเป็นปุ๋ย มูลโคที่เป็นสารละลายที่อยู่ในถังหมัก ส่วนหนึ่งนำไปใช้สำหรับเพาะเลี้ยงสาหร่ายเกลียว...

ความเป็นมาของโครงการสวนจิตรลดา                พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชฯ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมพสกนิกรในพื้นที่ต่าง ๆ ด้วยมีพระราชประสงค์ที่จะเห็นประชาชนอยู่ดีมีสุขตามสมควรแก่อัตภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ประกอบอาชีพทางด้าน                            เกตรกรรม ซึ่งถือว่าเป็นอาชีพหลักของประเทศ จึงทำให้เกิด “ โครงการส่วนพระองค์เกี่ยวกับการเกษตร สวนจิตรลดา ” ภายในบริเวณพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน อันเป็นราชฐานที่ประทับในปีพุทธศักราช 2504                 โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา มีวัตถุประสงค์ในการดำเนินงาน เพื่อศึกษา ทดลองและวิจัยหาวิธีแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับงานทางด้านการเกษตรต่างๆ เช่น การปลูกข้าว การเลี้ยงโคนม การเพาะพันธุ์ปลานิล และอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งผลการศึกษาสามารถนำมาประยุกต์ใช้เป็นแบบอย่างในการนำไปปฏิบัติตาม นอกจากนี้ยังเป็นการดำเนินการโดยไม่มุ่งหวังผลตอบแทน จึงมีโครงการที่ตั้งขึ้นเพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของราษฎร เช่...

วัตถุประสงค์ของโครงการสวนจิตรลดา โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา  มีวัตถุประสงค์หลักในการดำเนินงานอยู่ ๓ ประการ คือ                               ๑. เป็นโครงการทดลอง โดยเก็บข้อมูลไว้เพื่อศึกษาและเพื่อผู้ที่สนใจขอข้อมูลมาเพื่อศึกษา ถ้าต้องการจะทำตามหรือคิดว่าโครงการนี้ดีเป็นตัวอย่าง ก็ขอข้อมูลไปเพื่อพิจารณา และเริ่มกิจกรรมของหน่วยงานนั้น                              ๒.เป็นโครงการตัวอย่าง ให้ผู้ที่สนใจสามารถเข้ามาทำการศึกษา เพื่อสามารถนำกลับไปดำเนินการเองได้                               ๓.เป็นโครงการที่ไม่หวังผลตอบแทน (เชิงธุรกิจ) โครงการใดก็ตามที่จัดทำขึ้นนั้น ถ้าหากว่าขาดทุนก็ยังทำต่อไป แต่จะพิจารณาหาโครงการอื่นซึ่งสามารถที่จะทำกำไร นำมาสนับสนุนโครงการที่ขาดทุน เพราะฉะนั้นต้องไม่ท้อถอยต่อการที่จะทำแล้วขาดทุนต่อไป ...